Blog

Rond (commerciële) AI roeren zich verschillende stemmen. Afhankelijk van wie je spreekt is AI geweldig, gevaarlijk, heel handig of heel destructief. En de hardste stem bepaalt het beleid. Een pleidooi voor het horen van de zachte stem. Jouw stem. De hardste stem: de tech bro’s m/v/x: wat er kan De tech bro’s en hun fans… Lees meer: Wie bepaalt het narratief rond AI?

Ik hou van Mastodon. Het voelt daar alsof we weer net begonnen zijn met het internet. Discussies over het goede, over gezamenlijke verantwoordelijkheid en over de macht van big tech. En over ethiek. Onlangs postte Eric the Cerise een geweldige toot. Citaat: The true solution to almost all “trolley car” problems is to find who… Lees meer: Het probleem met het trolley problem

Ik schrijf regelmatig over de macht van de ontwerper en de verantwoordelijkheid die daarmee samenhangt. Bij voorkeur helpen ontwerpers de wereld vooruit. En als ondergrens geldt wat mij betreft dat ontwerpers de wereld geen schade toebrengen. En ik trek dat zonder moeite door naar ondernemers. Soorten ondernemers Ernstig subjectief stereotyperend zijn er grofweg vier soorten ondernemers. Die… Lees meer: Denkkaart: ondernemen en ethiek; keuzes maken

Het gaat vaak over wat er kan met genAI tools , maar moeten we het niet meer hebben over wat we er mee willen? Onlangs werd er op LinkedIn hoera geroepen over de kunsten van Midjourney. (‘An independent research lab exploring new mediums of thought and expanding the imaginative powers of the human species.’) De… Lees meer: Kiezen we voor liefde of minachting?

Als neo-luddiet ben ik wantrouwig over (gen) AI: creatieve processen automatiseren is het einde van de beschaving zoals we die kennen. Want als er iets is dat ons bijzonder maakt is het onze creativiteit. Ik hecht sterk aan het menselijke, aan de ruis die mens zijn is en de risico’s van creatie. Ik hou van… Lees meer: AI en ethiek (Arendt 5)

Alle hoofdstukken zijn verzameld in een mini boekje: DIY ethiek handboek gedrukt. Nu te bestellen! – tekst hoofdstuk 7 – Het imposter syndroom is een alledaags verschijnsel voor veel creatieve mensen. Veel makers en denkers verwachten ieder moment ontmaskerd te worden als fraudeur vanuit de innerlijke overtuiging dat hun kennis en kunde niet toereikend zijn. En dat… Lees meer: DIY ethiek #7 Hey imposter!

Alle hoofdstukken zijn verzameld in een mini boekje: DIY ethiek handboek gedrukt. Nu te bestellen! – tekst hoofdstuk 6 – Boze mensen zijn eng We vinden als maatschappij boosheid lelijk en boze mensen griezelig. Boosheid is ruw, ongecontroleerd, impulsief. Boosheid in onderlinge relaties tussen mensen is onprettig en te vermijden.  We laten de boosheid die… Lees meer: DIY ethiek #6: WOEDE

Goedmensen, goed nieuws. Versie 2.1 en 4e druk van het DIY ethiek rolt van de pers. Acht hoofdstukken praktische ethiek. Nieuw in deze editie: Woede en Hey imposter. Kort en bondig en heel bruikbaar. Voor wie is dit boekje? Voor iedereen die dingen bedenkt die andere mensen gaan gebruiken. Want als je dingen maakt voor… Lees meer: DIY ethiek handboek V2.1

A speculative blog about unjust hierarchies and the imposter syndrome in the workplace. This blog is part of my research into practical ethics in the context of design: GoedMaken.org. (Mostly Dutch, but working on that.) We are used to explicit hierarchies like the boss-staff, child-parent or teacher-pupil. These hierarchies structure society and help us function… Lees meer: Suffocating hierarchies

Ik was te gast in de minor Ontwerpen voor een nieuwe wereld, Hoe maak ik impact? van de HAN.  In de eerste weken van de minor werken de studenten in kleine groepjes voor een ondernemer/ontwerper die positieve impact maakt op de wereld. Elke ondernemer brengt een vraagstuk in waar de studenten die week oplossingen voor… Lees meer: Punk en Hannah Arendt (Arendt 4)

Samen met co-host Vasilis van Gemert ben ik in een podcastserie op zoek naar het hoe van ethiek in design. Want dat het belangrijk is, is wel duidelijk. Maar hoe het dan moet een stuk minder. We spreken met personen en bedrijven die in verschillende sectoren werken. Aflevering 1: Gedraag je Na een wat roestige generale repetitie beginnen Vasilis… Lees meer: Podcast

Alle hoofdstukken zijn verzameld in een mini boekje: DIY ethiek handboek gedrukt. Bestel het meteen! “De verbetering van levensomstandigheden van de mens komt alleen tot stand door onaangepast gedrag.” Dr H PH Milikowski, lof der onaangepastheid, 1961 In de jaren 70 van de vorige eeuw was punk een reactie op de puinhoop die het establishment had veroorzaakt.  Punk… Lees meer: DIY ethiek #5: Punk uit liefde voor de wereld

Alle hoofdstukken verzameld in een mini boekje: DIY ethiek handboek gedrukt. – De printversie voor in je doe het zelf boekje volgt, voor nu de tekst: – Een korte kort door de bocht interpretatie van een deel van het denken van Hannah Arendt. “Problemen oplossen is goed, het leidt tot verbetering van een situatie. Dat denken… Lees meer: DIY ethiek #4: Wij willen geen problemen oplossen, we willen verandering

Ik ben graag punk, en noem Goed Maken ook graag punk. Maar ik ben geen anarchist en draag geen leren jas. Wat is punk eigenlijk in 2023? “De verbetering van levensomstandigheden van de mens komt alleen tot stand door onaangepast gedrag.” Dit schreef Dr H PH Milokowski in Lof er onaangepastheid in 1961. Zijn uitspraak… Lees meer: Punk uit liefde voor de wereld

Blog 3 in mijn onderzoek naar Hannah Arendt. Problemen oplossen is goed, het leidt tot verbetering van een situatie. Dat denken we -zeker als ontwerpers- graag. We analyseren het probleem, en lossen het volgens een bepaalde methodiek op. De oplossing is goed en verstandig.  Maar klopt dat wel? Kan het zo zijn dan problemen oplossen… Lees meer: Van -alleen- problemen oplossen wordt de wereld niet wezenlijk beter (Arendt 3)

Als punk researcher ben ik nooit zeker van de waarde van mijn onderzoek. Daar doe ik heel stoer over, maar -zoals Miriam Rasch me duidelijk maakte- onderzoek krijgt pas betekenis als het kunt delen; als je je conclusies kunt uitleggen en onderbouwen. Een gevoel is niet genoeg. Gelukkig wezen verschillende mensen me toen op het… Lees meer: Goed genoeg (Arendt 2)

Deze zomer verdiep ik me in Hannah Arendt. En hoewel ik overweldigd ben door haar denken en hoe belangrijk en indrukwekkend het is waardoor ik er nauwelijks iets over durf te zeggen, deel ik toch mijn aantekeningen. Want Arendt is geweldig en wie weet heb je er iets aan. Maar: het zijn slechts aantekeningen, voor… Lees meer: Aarzelend Arendt (Arendt 1)

Eén van de belangrijkste observaties waar ik tegenop loop in mijn onderzoek is dat het goede lijkt voorbehouden aan de toplaag van de culturele elite. De organisaties die gesteund door subsidies voortdurend met kunstenaars prachtige interventies ontwikkelen die reflecteren op de moderne cultuur. Mooi en belangrijk. Ik wilde heel lang bij die elite horen, maar… Lees meer: Ethiek is niet van de elite

Een van mijn lievelingsboeken is Fahrenheit 451 van Ray Bradbury. Het verhaal speelt in de nabije toekomst en gaat over brandweerman Guy Montag die niet langer branden blust- dat is niet meer nodig want huizen zijn vuurvast- maar boeken verbrandt. Boeken maken mensen ongelukkig want je gaat ervan denken en twijfelen. Het brandweerkorps lost dat op.… Lees meer: Fahrenheit 451

Waarom het belangrijk is het denken en doen samen te brengen, en het doen meer te waarderen. En tegen een intellectuele, elitaire houding.

Alle hoofdstukken zijn verzameld in een mini boekje: DIY ethiek handboek gedrukt. Bestel het meteen! -tekst van hoofdstuk 3 – DIY ethics #3: Blokkades Hoe goed je het ook allemaal wilt doen, soms lukt het niet. Je kunt het slechte niet veranderen, je ziet geen ruimte. Er is een blokkade. Dan gebruik je een excuus (ik… Lees meer: DIY ethiek #3: blokkades

In 2009 publiceerde de New Economics Foundation het rapport A bit rich. De NEF is een onafhankelijke denktank die onderzoek doet naar economisch welzijn. In hun rapport berekenen ze de waarde en schade van verschillende beroepen voor de maatschappij. Het is een belangrijk rapport: het laat zien dat financiële waarde en sociale waarde vaak mijlenver uit elkaar ligt.… Lees meer: Oproep: kun je het goede uitrekenen?

Alle hoofdstukken zijn verzameld in een mini boekje: DIY ethiek handboek gedrukt. Bestel het meteen! Dit deel gaat over overtuiging. Lukt het je zo goed te zijn als je wilt? Lees af en toe dit hoofdstuk en raak opnieuw overtuigd. Zelf affirmatie! En informatie natuurlijk, want we zijn niet van leegte. Sterker nog: dit is ons… Lees meer: DIY ethiek #2: you got this

Ik gebruik in mijn lezingen bovenstaande samenvatting van 3 grote filosofen. Een volgend deel in de DIY ethics zines serie gaat over de Grote denkers/ filosofische stromingen in relatie tot Het Goede. Ik vat hun denken ultra kort samen zodat je makkelijk hun perspectieven erbij kunt pakken als je denken vast zit. Doel is niet… Lees meer: Oproep: grote denkers en belangrijke gedachten

Ik maak een klein handboek praktische ethiek. Het derde hoofdstuk gaat over vage taal. Het wordt een Bullshit bingo werkboek waarin je jouw lelijke taalvondsten opschrijft en verbetert. Daarvoor ben ik voorbeelden van drie soorten taal die ik hieronder beschrijf aan het verzamelen. Heb je een goed voorbeeld van lelijke taal? Zie je andere soorten… Lees meer: Oproep: lelijke taal

Alle hoofdstukken zijn verzameld in een mini boekje: DIY ethiek handboek gedrukt. Bestel het meteen! – tekst van deel 1 – DIY ethics #1: help je? Ontwerpen Ontwerpen is het bedenken van een proces met een bepaald doel voor ogen. Je wilt mensen ergens heen brengen, je wilt ze iets leren*. (*Leescht Design for the real world… Lees meer: DIY ethiek #1: help je?

Alle hoofdstukken zijn verzameld in een mini boekje: DIY ethiek handboek gedrukt. Bestel het meteen! Dit hoofdstuk gaat over jou. Weet je wat jij het goede vindt? En waar je dat hebt geleerd? En wat houdt je tegen het goede te doen? Collega’s? Een werkcultuur? Een (ongeschreven) regel of opvatting? – tekst van deel 0 –… Lees meer: DIY ethiek #0: ken jezelf

Jouw Rode Boekje is een niet religieuze bijbel die je steeds weer raadpleegt voor wijsheid. Jouw wijsheid.

Leren van kauwtjes: Hoe we ontspannen onszelf kunnen zijn, hoe we liefdevol luisteren naar de zachte stemmen, en hoe wel hogerhand ook als hoger doel zien.

Veel projecten worden -deels- ontwikkeld met hulp van doelgroepen voor wie het project bedoeld is. Logisch, zij hebben als enige de kennis over hun eigen leven en opvattingen. Ik ben een groot voorstander van co-creatie. Het is geweldig samen te werken met experts: het is effectief, altijd leerzaam en vaak heel leuk. Co-creatie is een… Lees meer: De ethiek van co-creatie

Samen met co-host Vasilis van Gemert ben ik in een podcast serie op zoek gegaan naar het hoe van ethiek in design. Want dat het belangrijk is, is wel duidelijk. Maar hoe het dan moet een stuk minder. We spreken met personen en bedrijven die in verschillende sectoren werken. Aflevering 1: Gedraag je Na een wat roestige generale repetitie… Lees meer: Podcast: 7 afleveringen over praktische ethiek

In mijn zoektocht naar het goede ben ik veel regels tegengekomen. Gedetailleerde regels van vakgenoten, die maar lastig toepasbaar zijn omdat ze geschreven zijn vanuit een geprivilegieerde positie (talking to you Tristan Harris), maar ook grote regels met een lange geschiedenis. Dit blog is een pleidooi daar weer eens naar te kijken. Sinds mensen in groepen wonen… Lees meer: Ga het nou toch goed maken (over mensenrechten)

In mijn onderzoek naar de plaats van ethiek in het vak van de ontwerper kom ik vaak het persoonlijke tegen. Wie je bent, waar je vandaan komt en wat je hebt meegemaakt is van grote invloed op je eigen persoonlijke waardenset en dus op de keuzes die je als ontwerper maakt. Daarover sprak ik met… Lees meer: Wie ben jij?

Dit is de tweede tussenstand van mijn onderzoek naar ethiek en/in design. Na anderhalf jaar weet ik eindelijk iets meer over Wat Het Goede is, daarover gaat deze blog. Voor dit deel van mijn onderzoek kreeg ik een subsidie van het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie. Wat ging hier aan vooraf: Het Hoe De discussie over het… Lees meer: Wat is Het Goede? (Er is geen antwoord)

Creative Mornings Utrecht are nice group of people. Curious designers, keen to share en to allow others to share too. So, when I was invited to do a talk on the theme Promise, I was very happy. The opportunity to sharpen my thoughts into a lecture lifted my spirits. My talk was recorded and is available on… Lees meer: A plea for kindness and self-love

Technologie speelt een grote rol in ons leven. We hebben bijna allemaal smartphones, laptops en tablets, geven instructies via Siri of Alexa en zijn vrijwel de hele dag online. In de corona crisis heeft tech definitief haar grote belang bewezen: werk en school zijn massaal verplaatst naar het digitale domein. Tech optimisten zien het bewijs:… Lees meer: Het nieuwe narratief: wij zijn de opdrachtgevers van big tech

Toen de corona crisis begon, maakte die veel indruk. We staken de straat over om niet te dicht bij de ander te komen, we hielden afstand (maar echt), we elleboogden ons snel winkels door en we hamsterden grote voorraden wc papier. Want wat moesten we anders? Het was zó nieuw (looprichting? hoezo?!) en we waren zó nerveus (snel,… Lees meer: De beste ontwerper van de wereld

Netflix speelt default de volgende aflevering van een serie tijdens het kijken. En het is heerlijk. Zo heerlijk dat ik er stress van krijg. Want voor ik het weet is er weer een avond weggekeken. En dat haat ik, want ik ben ook een lezer. En dus zoeken de man en ik steevast in een… Lees meer: Netflix, geef me frictie, geef me rust

In mijn ethiek onderzoek spreek ik met veel verschillende professionals: zowel van klant-zijde als van de bureaus, alles van marketeers tot illustratoren. Met hen praat ik over ethiek en het goede doen. Die gesprekken zijn fantastisch. En hoewel de meeste mensen aangeven ethiek moeilijk te vinden (het ontbreekt ons aan expliciete kennis), weten we allemaal als… Lees meer: Voor ethiek moet je een ambachtsman m/v/x zijn

Blog over de tussenstand van mijn onderzoek naar ethiek en/in design. Begin 2020 begon ik met mijn onderzoek naar de plek van ethiek in de wereld van design. Ik wilde weten waarom de wens het goede te doen het zo vaak verliest van de realiteit. Maar dat onderzoek is eigenlijk al vele jaren bezig. Ik heb in… Lees meer: Ontwerper: wees geen printer, wees een veranderaar

Eilis Lawlor is econoom en doet ondermeer onderzoek naar de waarde van werk. Ze analyseerde verschillende beroepen en rekende uit wat werk de maatschappij kost en wat het oplevert. Voorbeeld: Als je de beroepen die er zijn vergelijkt, zijn er de beroepen die goed zijn voor het algemeen belang en de beroepen die het individuele belang… Lees meer: Helpen, sturen, besturen

Ik las het geweldige boek –Frictie, ethiek in tijden van dataïsme- van Miriam Rasch. Rasch stelt de opvatting ter discussie dat alles weer te geven is in data en dat die data altijd betekenisvol kan worden toegepast. En dat onze wereld onnodig chaotisch en lastig is en tech dat voor ons op kan lossen. Frictieloos Onze… Lees meer: Technologie en het licht door de kier van de deur

In het klassieke werk Design for the real world stelt Victor Papanek dat alles ontwerp is. Design is basic to all human activities. The planning and patterning of any act toward a desired, foreseeable end constitutes the design process. Daarnaast stelt Papanek dat alle ontwerp op één of andere manier educatie is. Je voedt mensen op om iets te… Lees meer: Denkkaart: wat is goed ontwerp? Wat maakt iemand tot een goede ontwerper?