Alle hoofdstukken zijn verzameld in een mini boekje: DIY ethiek handboek gedrukt. Bestel het meteen!
-tekst van hoofdstuk 3 –
DIY ethics #3: Blokkades
Hoe goed je het ook allemaal wilt doen, soms lukt het niet. Je kunt het slechte niet veranderen, je ziet geen ruimte. Er is een blokkade. Dan gebruik je een excuus (ik ben geen activist) of een reden (zo werkt het nu eenmaal).
Victor Papanek ziet hierin het gevaar dat we blokkades als smoesjes gebruiken om passief te blijven. In dit boekje: een vrije interpretatie van de blokkades zoals beschreven door Papanek. Hoe je ze herkent en wat je eraan kunt doen.
1. Blokkades in waarnemen
Ik zie het gewoon niet.
Soms ben je iets zo gewend dat je het niet bewust waarneemt. Als je nooit in een rolstoel hebt gezeten, weet je niet of de stoepen goed zijn ingericht. Als je het nooit hebt meegemaakt, weet je niet hoe eng seksuele intimidatie is. Wat je van een donker steegje vindt hangt samen met jouw ervaringen. Jouw bias beperkt je denken.
Omring je met mensen met andere ervaringen. Zoek ervaringsdeskundigen op. Verbreed je blik.
2. Emotionele blokkades
Ik vind het vies, het is raar, het maakt me bang.
Mensen doen als andere mensen. Als je iets tegenkomt dat binnen jouw groep wordt afgekeurd is het moeilijk er objectief naar te kijken.
Kijk als de mensen die het niet afkeuren. Waarom is het bij hen wel geaccepteerd? Kun je je in dat denken verplaatsen?
3. Blokkades in associeren
Je denken is het product van je opvoeding.
Wat we in onze vroege opvoeding meemaken, blijft dominant in ons associeren.
Daarom is er aan elektrische auto’s als ze langzaam rijden een geluid toegevoegd. Een auto die helemaal geen geluid maakt is vreemd. Net als een robothond zonder hoofd. Error in je hoofd.
Welke bestaande patronen zijn belangrijk in hetgeen dat jij probeert te veranderen? Houd er rekening mee in je oplossing.
4. Culture blokkades
Zo ben ik het niet gewend. Ik zou dat nooit zo doen.
Ingegeven door je culturele omgeving en het wereldbeeld dat je daardoor hebt. Kies je voor jezelf, of de groep? Ben je open of gereserveerd? Bescheiden of eerder een opschepper?
Vraag je bewust af of je denken daardoor wordt gestuurd. Zoek mensen op die anders denken. Werk samen.
5. Professionele blokkades
Zo werken we nu eenmaal.
Als je opleiding in de weg zit: modellen of processen waarmee je hebt leren werken.
Als je werkomgeving in de weg zit: of de cultuur in het bedrijf waar je werkt, het denken dat daar gemeengoed is.
Vraag mensen buiten je beroep of bedrijf hoe zij dingen doen. Zoek naar de andere processen en denkwijzen. Zoek vooral jonge mensen op!
6. Intellectuele blokkades
Het kan niet zo simpel zijn.
Ook wel The curse of knowledge. Als je veel kennis hebt is het soms lastig op Jip- en Janneke niveau een beslissing te namen. Terwijl eenvoudige oplossingen vaak erg goed zijn. Sterker nog: de beste. Occam’s razor.
Wederom: werk samen met andere mensen. Met minder kennis, met andere kennis. En stel je bescheiden op.
7. Blokkerende omgeving
Ik kan hier niet werken!
De een heeft een luide omgeving nodig om te denken, de ander juist een stille. De een werkt bij voorkeur in een luie stoel, de ander loopt graag buiten. De een houdt van samen, de ander is graag alleen.
Wat werkt voor jou? En wat werkt voor de collega’s?
Disclaimer
De lijst blokkades komt uit Design in the real world van Victor Papanek. Eén van de beste boeken over ontwerp.
De beschrijvingen en mogelijke handelingen schreef ik. Ik hoop dat ik recht doe aan de meester. Zo niet, mijn excuses en laat het even weten: astrid@goedmaken.org.
– einde tekst deel 3-
Alle beschikbare hoofdstukken:
- DIY ethiek #0 Ken jezelf
- DIY ethiek #1 Help je?
- DIY ethiek #2 You got this
- DIY ethiek #3 Blokkades
- DIY ethiek #4 Wij willen geen problemen oplossen, we willen verandering
- DIY ethiek #5 Punk uit liefde voor de wereld
- DIY ethiek #6 WOEDE
- DIY ethiek #7 Hey imposter!
Alle hoofdstukken zijn verzameld in een mini boekje: DIY ethiek handboek gedrukt. Bestel het meteen!