Het gaat vaak over wat er kan met genAI tools , maar moeten we het niet meer hebben over wat we er mee willen?
Onlangs werd er op LinkedIn hoera geroepen over de kunsten van Midjourney. (‘An independent research lab exploring new mediums of thought and expanding the imaginative powers of the human species.’) De kwaliteit van de gegenereerde content verbetert razendsnel.
Reacties waren enthousiast. Vooral de AI-experts, innovatie-experts en anderen die adviseren en keynoten waren blij. Kijk nou! De wereld verandert razendsnel! We moeten bijblijven! (Ik kom je graag meenemen in mijn verhaal, zodat jouw bedrijf aangesloten blijft bij de toekomst!) Het voeden van de mythe van de niet te stoppen technologie: het gebeurt en we moeten meerennen.
Tegelijk zijn er mensen fel tegen gen-AI. Verloren creativiteit, armoede in beeld en taal. Vervlakking van cultuur. Vervlakking van menselijke interactie. Het stoppen van de niet te stoppen technologie is essentieel.
En in beide gevallen wordt geloofd in de niet te stoppen technologie.
Waar kijken we nou eigenlijk naar?
Toen gen-AI net begon waren we al blij als er iets uitkwam dat ergens op leek. De vreemde beelden en teksten waren vervreemdend en daardoor interessant. Onbruikbare ondergrondse kunst. Inmiddels is het glad en af. Ongeveer hetzelfde licht, ongeveer hetzelfde palet, zelfde huidstructuren. Het is goed en goed genoeg.
Wat ik daar vooral erg aan vind is de minachting die spreekt uit gen-AI. Minachting voor kwaliteit. Hoe knap ook, het blijft een shortcut. Een bezuiniging. Je haalt mensen uit het proces. Maar vooral ook: minachting voor de mensen wiens tijd en aandacht je vraagt. Hier, goed genoeg. En als we de machines maar lang genoeg laten draaien lijkt alles op elkaar. Goed genoeg.
Waarom gen-AI?
Er zijn drie redenen om computerkracht te gebruiken in je werk.
- Uit liefde voor de wereld. (Hallo Hannah Arendt!) Je wilt het allerbeste en mooiste maken. Iets wat eerst misschien nog niet kon. Je werkt samen met de computer. Je oordeelt over wat je maakt. Je bent je bewust van de verantwoordelijkheid naar je lezers en kijkers. De computer en jij. Je kunt dus absoluut gen-AI gebruiken, maar hebt daarin wel een verantwoordelijkheid. (Helpt het? Breng je schade toe?)
- Uit zuinigheid en luiheid. Je wilt iets maken dat goed genoeg is. Je laat de computer het werk doen, je oordeelt niet. Goed is goed genoeg voor conversie, aandacht, eyeballs. De computer werkt min of meer zonder jou.
- (Met slechte bedoelingen. Je wilt de democratie of vrijheid van informatie aantasten. Dat is gewoon fout.)
Dat het kan, betekent niet dat je het ook moet doen. Alleen dat wat uit liefde voor de wereld gemaakt wordt heeft wat mij betreft waarde. En nu aandacht zo hard bevochten moet worden, moeten we die juist beschermen.
Life imitates art
In mijn lievelingsboek Fahrenheit 451 zien we de toekomst die we nu maken. De vrouw van de hoofdpersoon kijkt de hele dag naar een soap die op maat voor haar gegenereerd wordt. Perfect en leeg. Zo is ze verlost van zorgen en eigen gedachten. Ik denk dat we allemaal dat boek even moeten lezen.
Advies
En als jullie dat boek uit hebben:
- Consultants: als jullie nou adviseren alleen aandacht voor het goede, het mooie en waarachtige te vragen en te hebben? Als jullie je nou uitspreken tegen generieke content, AI-influencers en in het algemeen het opvreten van de aandacht van mensen? Of in elk geval kritisch te zijn? Jullie komen immers bij de beslissers over de vloer.
- Kunstenaars: in het huidige gen-AI landschap is geen geen Ken Loach- of Dali- gekte meer te bekennen. Hoe komt het ruwe en niet benoembare weer terug? Hoe zetten we technologie in op een kritische kunst-manier? En geven we technologie de juiste plaats?
Misschien kunnen we de technologie niet stoppen, maar vertragen terwijl we nadenken is wel het allerminst wat we kunnen doen. De tech-boys (m/v/x) hebben genoeg laten zien niet uit liefde voor de wereld te handelen.
(Overigens vind ik de eerst twee beelden het mooist.)
Liefde <3